Ürodinami, mesane ve idrar yollarının işlevlerini detaylı bir şekilde değerlendirmek için kullanılan bir testler bütünüdür. Mesanenin idrar depolama kapasitesi, boşaltım süreci ve idrar yolu basınçları gibi birçok parametre bu testler aracılığıyla ölçülür.

Genellikle idrar kaçırma, sıkışma hissi, idrar yapmada zorluk veya tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu gibi durumların nedenlerini anlamak için uygulanır. Ürodinami, sorunun altında yatan fizyolojik veya nörolojik nedenleri tespit etmeye yardımcı olur ve tedavi planının oluşturulmasında önemli bir rol oynar.

Ürodinami Nedir ve Nasıl Çalışır?

Ürodinami, mesane ve üretranın nasıl çalıştığını değerlendiren bir grup testten oluşur. Bu testlerde genellikle mesane içerisine ince bir kateter yerleştirilir ve mesanenin dolumu sırasında basınç, idrar akışı ve idrar yapma sırasında ortaya çıkan kas hareketleri ölçülür. Elde edilen veriler, mesanenin idrar depolama ve boşaltma kapasitesi hakkında bilgi sağlar.

Ürodinami sırasında ölçülen temel parametreler şunlardır:

• Mesane kapasitesi: Mesanenin ne kadar idrar depolayabildiği.

• Mesane basıncı: Mesane dolarken ve boşaltılırken oluşan basınçlar.

• Üretra fonksiyonu: İdrarın dışarı atılması sırasında üretranın nasıl çalıştığı.

• Kas hareketleri: İdrar yaparken mesane kaslarının ve pelvik taban kaslarının koordinasyonu.

Ürodinami Hangi Durumlarda Yapılır?

Ürodinami testi, aşağıdaki durumlarda uygulanabilir:

1. İdrar Kaçırma (İnkontinans): Stres inkontinansı, sıkışma inkontinansı veya miks inkontinans gibi sorunların nedenlerini belirlemek için.

2. İdrar Yapma Güçlüğü: Mesaneyi tamamen boşaltmada zorlanma veya idrarın yavaş akması durumlarında.

3. Sık İdrara Çıkma: Mesanenin fazla aktif olduğu durumlarda sık idrar yapma hissini değerlendirmek için.

4. Tekrarlayan İdrar Yolu Enfeksiyonları: Mesanenin tam boşalamaması gibi nedenlerin araştırılması için.

5. Nörolojik Bozukluklar: Multipl skleroz, spina bifida veya omurilik yaralanmaları gibi durumlarda mesane ve idrar yollarının etkilenip etkilenmediğini anlamak için.

6. Ameliyat Öncesi ve Sonrası Değerlendirme: Pelvik taban cerrahileri veya prostat ameliyatları öncesi ve sonrası mesane fonksiyonlarını değerlendirmek için.

Ürodinami Testi Nasıl Yapılır?

Ürodinami, genellikle birden fazla testin bir arada yapıldığı bir prosedürdür. İşlem, genellikle ağrısızdır ve poliklinik ortamında gerçekleştirilir. Test sırasında şu adımlar izlenir:

1.    Hastanın Mesane Fonksiyonlarının Boş Haliyle İncelenmesi: İlk aşamada, mesanenin boş hali değerlendirilir. Hastadan idrar yapması istenir ve ardından mesanenin tam boşalıp boşalmadığı kontrol edilir.

2.    Mesane Dolumu ve Basınç Ölçümü: İnce bir kateter yardımıyla mesaneye sıvı doldurulur. Mesane dolarken oluşan basınçlar ölçülür ve hastanın idrar yapma ihtiyacı hissettiği noktalar kaydedilir.

3.    İdrar Akış Testi: Mesane dolduktan sonra hastadan idrar yapması istenir. İdrar akış hızı, toplam idrar miktarı ve mesanenin ne kadar basınçla çalıştığı ölçülür.

4.    Baskı ve Kas Aktivitesi Ölçümleri: Test sırasında pelvik taban kaslarının ve mesane kaslarının nasıl çalıştığı incelenir.

Bu süreç genellikle 30-60 dakika sürer ve sonrasında hasta günlük yaşamına dönebilir.

Ürodinami Testinin Avantajları

Ürodinami, idrar yolu ve mesane sorunlarının teşhisinde oldukça önemli bilgiler sunar. Sağladığı faydalar arasında:

• Sorunun anatomik mi yoksa işlevsel mi olduğunu belirleme,

• Mesane ve üretranın çalışma düzenindeki anomalileri tespit etme,

• Tedavi planını oluşturmak için doğru bilgi sağlama,

• Cerrahi müdahale gerekip gerekmediğini değerlendirme yer alır.

Ürodinami Sonuçları ve Tedaviye Etkisi

Ürodinami testinden elde edilen sonuçlar, idrar yolu ve mesane işlevselliği hakkında ayrıntılı bilgi verir. Bu bilgiler ışığında, doktor aşağıdaki tedavi seçeneklerini önerebilir:

• İlaç Tedavisi: Aşırı aktif mesane veya idrar kaçırma gibi durumlarda kullanılabilir.

• Pelvik Taban Egzersizleri: Pelvik taban kaslarının güçlendirilmesi gerekliyse uygulanır.

• Cerrahi Müdahale: Anatomik tıkanıklık veya ağır mesane disfonksiyonu durumlarında cerrahi tedavi gerekebilir.

Çocuklarda EMG’li üroflov testinin rutin kullanılmasıyla ürodinami gibi oldukça girişimsel bir testin kullanımı giderek azalmıştır. EMG’li üroflov testini yapmak oldukça kolaydır ve rahatsız edici değildir.