Nörojen mesane, mesanenin idrar depolama ve boşaltma işlevlerini etkileyen bir durumdur ve genellikle sinir sistemindeki hasarlardan kaynaklanır. Sinir sisteminin düzgün çalışmaması, mesane kaslarının kontrolsüz kasılmasına veya yetersiz kasılmasına neden olabilir.

Bu durum, idrar kaçırma, mesanede idrar birikmesi veya idrar yapmada zorluk gibi sorunlarla kendini gösterir. Nörojen mesane, erken teşhis ve tedaviyle kontrol altına alınabilen ancak tedavi edilmediğinde ciddi sonuçlara yol açabilen bir rahatsızlıktır.

Nörojen Mesanenin Nedenleri

Nörojen mesane, genellikle sinir sistemi ile mesane arasındaki iletişimde bir kopukluk ya da bozulma olduğunda ortaya çıkar. En yaygın nedenler şunlardır:

• Omurilik Yaralanmaları: Kazalar veya düşmeler sonucu omurilikte meydana gelen hasarlar.

• Nörolojik Hastalıklar: Multipl skleroz (MS), Parkinson hastalığı, inme veya diyabetik nöropati.

• Doğumsal Anomaliler: Spina bifida gibi sinir sistemi ile ilgili doğuştan gelen problemler.

• Cerrahi Müdahaleler: Pelvik bölge ameliyatları veya omurilik cerrahileri sonrası oluşan sinir hasarları.

• Travma: Pelvik bölgeye alınan ağır darbeler.

  
  

Sinir sistemi üzerindeki bu hasarlar, mesane kaslarının düzgün çalışmasını engeller ve bu durum idrar yollarında ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

Nörojen Mesanenin Belirtileri

Belirtiler, mesanenin aşırı aktif ya da zayıf aktif olmasına bağlı olarak değişiklik gösterebilir:

1.    Aşırı Aktif Mesane (Spastik Mesane):

1. Sık idrara çıkma,

2. Ani idrar sıkışması,

3. İdrar kaçırma.

2.    Zayıf Aktif Mesane (Hipotonik Mesane):

2. İdrar yapmada zorlanma,

3. Mesanenin tam boşalmama hissi,

4. Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları,

5. Mesane taşları.

Bazı durumlarda bu belirtiler bir arada görülebilir ve hem mesanenin tam boşalamadığı hem de idrar kaçırmanın olduğu bir tabloya neden olabilir. Bu durum, kişinin yaşam kalitesini ciddi şekilde etkiler ve uzun vadede böbrek hasarına yol açabilir.

Tanı Süreci

Nörojen mesanenin teşhisi için ayrıntılı bir değerlendirme ve testler yapılır. Bunlar arasında:

• Tıbbi Geçmiş ve Muayene: Hastanın hikayesi alınır ve fiziksel muayene gerçekleştirilir.

• Ürodinamik Testler: Mesanenin dolma ve boşalma sürecindeki basınç ve akışı ölçer.

• Ultrason: Mesanenin tam boşalıp boşalmadığını ve böbreklerde genişleme olup olmadığını değerlendirmek için kullanılır.

• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Sinir sistemi hasarını tespit etmek için kullanılır.

• İdrar Tahlili ve Kültürü: İdrar yolu enfeksiyonlarının varlığını araştırır.

Bu testler, mesane ve sinir sistemi arasındaki bağlantının hangi seviyede etkilendiğini belirlemeye yardımcı olur.

Tedavi Yöntemleri

Nörojen mesanenin tedavisi, mesane işlevini iyileştirmeyi, enfeksiyonları önlemeyi ve böbrekleri korumayı hedefler. Tedavi yöntemleri şunlardır:

• İlaç Tedavisi: Aşırı aktif mesane durumunda mesane kaslarını gevşeten ilaçlar kullanılır. Zayıf aktif mesane için ise mesane kaslarının kasılmasını artıran ilaçlar tercih edilebilir.

• Kateterizasyon: Mesanenin tam boşalamadığı durumlarda, temiz aralıklı kateterizasyon yöntemi uygulanır. Bu yöntem mesanede idrar birikmesini önler ve enfeksiyon riskini azaltır.

• Pelvik Taban Rehabilitasyonu: Pelvik taban kaslarının güçlendirilmesi için özel egzersizler ve fizik tedavi yöntemleri kullanılır. Bu, mesane kontrolünü artırmada oldukça etkili bir yaklaşımdır.

• Cerrahi Müdahaleler: Gerekli durumlarda, mesanenin kapasitesini artırmak veya idrar akışını düzenlemek için cerrahi müdahaleler yapılabilir.

  
  

Tedavi planı, hastanın ihtiyaçlarına ve belirtilerinin şiddetine göre kişiselleştirilir.

Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Tedavi edilmeyen nörojen mesane, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Mesanede biriken idrar, enfeksiyon riskini artırır ve idrarın böbreklere geri kaçmasına neden olabilir. Bu durum, böbreklerde kalıcı hasarlara ve kronik böbrek yetmezliğine yol açabilir.

Ayrıca, sık idrar kaçırma gibi problemler kişinin psikolojik durumunu ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.