İnmemiş Testis Nedir?

İnmemiş testis, erkek bebeklerin doğumdan sonra testislerinin, olması gereken yer olan skrotum (torba) içerisinde bulunmaması durumudur. Normalde anne karnında, bebeklerin testisleri karın içinde gelişir ve gebeliğin 7-9. aylarında skrotuma doğru inmeye başlar.

Ancak bazı durumlarda bu iniş süreci tamamlanmaz ve testisler ya karın içinde ya da kasık kanalında kalır. Zamanında doğmuş bebeklerin yaklaşık %3’ünde, prematüre bebeklerin ise %30’unda testisler doğumda skrotuma inmemiş olabilir.

Bu bebeklerin büyük çoğunluğunda (yaklaşık %80) testisler, doğumdan sonraki ilk üç ay içinde doğal olarak skrotuma iner. Ancak üç aydan sonra hala testis inişi gerçekleşmemişse, testisin artık kendiliğinden skrotuma inme ihtimali kalmaz ve inmemiş testis teşhisi konur.

İnmemiş Testis Nedenleri Nelerdir?

İnmemiş testisin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, aşağıdaki faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir:

1. Hormonal Etkiler:

• Testisin inişini yönlendiren hormonlarda bir eksiklik veya dengesizlik, inişi engelleyebilir.

2. Testisin Hastalıklı Olması:

• Testis dokusunun normal gelişmemesi veya hastalıklı olması, inişi tamamlayamamasına yol açabilir.

3. Çevresel Faktörler:

• Anne karnındaki bazı ilaçlara, toksik maddelere veya enfeksiyonlara maruz kalma, testisin iniş sürecini etkileyebilir.

4. Genetik Yatkınlık:

• Ailede inmemiş testis öyküsü bulunması, bu durumun görülme olasılığını artırabilir.

İnmemiş Testisin Belirtileri Nelerdir?

İnmemiş testisin en önemli belirtisi, skrotumda testisin olmamasıdır. Ancak ebeveynlerin bunu fark etmesi her zaman kolay olmayabilir. Şu durumlara dikkat edilmelidir:

1. Skrotumun Boş Olması:

   • Çocuğun altını değiştirirken veya banyo yaptırırken, skrotumda testislerin sert, bilye benzeri yapısının hissedilmemesi en önemli belirtidir.

2. Testisin Ele Gelmemesi:

   • Ebeveynler genellikle testislerin varlığını kontrol ederken el teması ile fark eder. Eğer testis elle hissedilmiyorsa, bu durum inmemiş testise işaret edebilir.

3. Görsel Asimetri:

   • Skrotumun bir tarafının diğerine göre daha düz veya boş görünmesi.

Ebeveynler Ne Yapmalı?

Banyo sırasında çocuğun skrotumu kontrol edilmelidir. Skrotumun içinde sert bir bilye gibi hissedilen bir yapının olması gerekir. Eğer testis ele gelmiyorsa veya bir boşluk hissediliyorsa, zaman kaybetmeden bir  çocuk ürolojisi uzmanına başvurulmalıdır.

İnmemiş Testis Tanısı Nasıl Konur?

Tanı genellikle bir hekim tarafından yapılan fizik muayene ile konur. Ancak bazı durumlarda ultrason gibi görüntüleme yöntemleri de gerekebilir.

Fizik Muayene:

• Hekim, testislerin nerede olduğunu anlamak için karın bölgesinden skrotuma kadar detaylı bir muayene yapar.

Ultrasonografi:

• Testislerin yerini belirlemek için kullanılan ağrısız bir görüntüleme yöntemidir. Testislerin karın içinde mi yoksa kasık kanalında mı olduğu bu yöntemle tespit edilebilir. Ancak doğruluğu tartışmalıdır.

Ek Testler:

• Nadiren, hormonal testler veya diğer ileri görüntüleme yöntemleri gerekebilir.

İnmemiş Testisin Tedavisi Nasıl Yapılır?

İnmemiş testis tedavisinde cerrahi yöntemler tercih edilir. İlaç veya hormon tedavilerinin inmemiş testisi tedavi ettiği kanıtlanmamış olup, bu yöntemler genellikle önerilmez.

Cerrahi Tedavi: Orşiopeksi

• İnmemiş testisin tedavisinde kullanılan en yaygın yöntemdir. Bu ameliyatla testis, skrotum içerisine yerleştirilir ve sabitlenir.

• Ameliyat genellikle çocuğun 6-12 aylıkken yapılması önerilir.

Ameliyatın Hazırlık Süreci:

• Cerrahiden önce çocuğun genel sağlık durumu değerlendirilir ve gerekli kan testleri yapılır.

Ameliyat Nasıl Yapılır?

• Ameliyat genel anestezi altında yapılır.

• Testis kasık kanalından veya karın içinden alınarak skrotuma indirilir ve uygun bir pozisyonda sabitlenir.

• Genellikle aynı gün veya bir gün sonra hasta taburcu edilir.

Ameliyat Sonrası Süreç:

• Ameliyattan sonraki bir yıl boyunca çocuğun testis gelişimi ve işlevselliği düzenli olarak kontrol edilir.

• İyileşme süreci hızlıdır ve çoğu çocuk birkaç gün içinde normal aktivitelerine dönebilir.

İnmemiş Testisin Riskleri Nelerdir?

Tedavi edilmemiş inmemiş testis, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir:

1. Kısırlık:

• Testislerin skrotum yerine karın içinde kalması, yüksek ısıya maruz kalmalarına neden olur. Bu durum, sperm üretimini olumsuz etkileyebilir ve kısırlık riskini artırabilir.

2. Kanser Riski:

• İnmemiş testislerde kanser gelişme riski, normalde skrotumda bulunan testislere göre daha yüksektir. Erken tedavi, bu riski önemli ölçüde azaltır.

3. Hormonal Fonksiyon Kaybı:

• Testislerin hormon üretme yeteneği zarar görebilir.

4. Psikolojik Etkiler:

• Çocuğun büyüme çağında testislerin eksikliği, özgüven sorunlarına ve psikolojik rahatsızlıklara yol açabilir.

Utangaç (Retraktil) Testis

Utangaç testis yukarıda bahsettiğimiz gerçek inmemiş testisten farklı bir durumdur.  Testis ve damar yapısının çevresindeki kas grubunun aşırı aktif olması ile ilgili bir durumdur. Testis zamanının önemli kısmını skrotum içinde geçirir ancak zaman zaman kasık kanalına doğru çıkabilmektedir.

Gerçek inmemiş testisten farklı olarak ameliyat ihtiyacı yoktur. Gerçek inmemiş testis ile Retraktil (Utangaç) testisi ayırtedebilmenin en kesin yolu fizik muayenedir. Çocuk ergenlik dönemine girene kadar yıllık olarak kontrol edilmelidir çünkü retraktil testislerin %30 ihtimalle gerçek inmemiş testis olabilme riski vardır. Bunu atlamamak için yıllık muayene çok önemlidir.