Epididim Kisti (Spermatosel) Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri
- Doç.Dr. Yaşar ISSI
- 10 Mar
- 3 dakikada okunur
Epididim kisti, testislerin üst kısmında bulunan ve sperm taşıyan epididim kanalında sıvı dolu bir kesecik olarak tanımlanır. Çoğu zaman iyi huylu olan bu kistler, herhangi bir sağlık riski taşımaz ve genellikle belirti vermeden uzun süre varlığını sürdürebilir.
Ancak bazı durumlarda büyüyerek testislerde rahatsızlık hissine veya hafif ağrıya neden olabilir. Çoğu kişi bu kistlerin farkında bile olmaz çünkü çoğunlukla rutin sağlık kontrolleri veya başka bir nedenle yapılan testis ultrasonu sırasında tespit edilir.
Testislerde Nerede Bulunur?
Epididim, testislerin hemen üst kısmında bulunan ve spermin olgunlaşmasını sağlayan bir kanaldır. Epididim kistleri de bu bölgede gelişir. Çoğu vakada sağ veya sol testiste tek bir kist bulunur, ancak bazı bireylerde birden fazla kist oluşabilir.
Kimlerde Daha Sık Görülür?
Hormonal değişikliklerden etkilenen bireylerde gelişebilir.
Testis travması veya enfeksiyon geçirenlerde kist oluşma riski daha yüksektir.
Ailesinde epididim kisti öyküsü olan kişilerde genetik yatkınlık nedeniyle daha sık rastlanır.
Epididim Kisti Belirtileri Nelerdir?
En Yaygın Belirtiler
Testisin üst kısmında yumuşak ve hareketli bir kitle hissedilmesi
Genellikle ağrısız bir şişlik oluşması
Testislerde dolgunluk veya ağırlık hissi
Ağrı Olup Olmadığı
Epididim kistleri çoğu zaman ağrısızdır. Ancak bazı durumlarda kist büyüyerek testis bölgesinde rahatsızlık hissine veya hafif ağrıya neden olabilir. Özellikle dar kıyafet giymek veya uzun süre oturmak gibi durumlar ağrıyı artırabilir.
Kistin Büyüklüğüne Göre Değişen Semptomlar
Küçük kistler genellikle belirti vermez ve çoğu zaman tesadüfen tespit edilir.
Orta boyutlu kistler hafif bir basınç hissine neden olabilir.
Büyük kistler testislerde dolgunluk hissi yaratabilir ve nadiren de olsa sperm kanallarını tıkayarak ilerleyen dönemlerde kısırlık riski oluşturabilir.
Epididim Kistinin Nedenleri Nelerdir?
Genetik Yatkınlık
Ailesinde epididim kisti öyküsü olan bireylerde bu duruma daha sık rastlanır. Genetik faktörlerin kist gelişimi üzerinde etkili olduğu düşünülmektedir.
Hormonal Değişimler
Ergenlik döneminde veya ilerleyen yaşlarda hormonal dengenin değişmesi, epididim kistlerinin oluşumuna neden olabilir.
Travma veya Enfeksiyon
Testislere alınan darbeler veya geçirilmiş enfeksiyonlar epididim kanalında tıkanıklığa neden olarak kist oluşumunu tetikleyebilir.
Epididim Kisti Tanısı Nasıl Konur?
Fiziksel Muayene
Doktor, testisleri elle muayene ederek kistin varlığını ve büyüklüğünü değerlendirebilir. Epididim kistleri genellikle yumuşak ve hareketlidir.
Ultrason Görüntüleme
Ultrason, kistin iç yapısını değerlendirerek içinin sıvı dolu olup olmadığını belirlemek için kullanılır. Bu yöntemle kistin kanserli bir yapı olup olmadığı da anlaşılabilir.
Diğer Teşhis Yöntemleri
Kan testleri veya biyopsi genellikle gerekmez, ancak şüpheli durumlarda detaylı inceleme yapılabilir.
Epididim Kisti Tedavi Edilmeli mi?
Küçük ve Belirti Göstermeyen Kistlerde Takip Yöntemi
Eğer epididim kisti küçükse ve herhangi bir belirti vermiyorsa, doktor sadece düzenli takip önerebilir.
Büyük veya Ağrıya Sebep Olan Kistler İçin Tedavi Seçenekleri
Ağrıya neden olan veya büyüyerek rahatsızlık oluşturan kistler için tıbbi müdahale gerekebilir. Cerrahi işlem veya alternatif prosedürler değerlendirilebilir.
Epididim Kisti İçin Tedavi Yöntemleri
Takip ve İzleme
Belirti göstermeyen küçük kistler için düzenli kontroller önerilir.
İlaç Tedavisi
Ağrıyı ve iltihabı azaltmak için ağrı kesici ve antiinflamatuvar ilaçlar kullanılabilir.
Epididim Kisti Ameliyatı
Büyük kistlerde cerrahi müdahale ile kist tamamen çıkarılabilir.
İğne Aspirasyonu ve Skleroterapi
Kistin içindeki sıvının çekilmesi (aspirasyon) veya skleroterapi ile küçültülmesi uygulanabilir.
Epididim Kisti Kanser Riski Taşır mı?
Epididimal kistler genellikle iyi huyludur ve kansere dönüşme riski taşımaz. Ancak kistin hızla büyümesi veya sertleşmesi durumunda detaylı inceleme gerekebilir.
Epididim Kisti ve Kısırlık Arasındaki İlişki
Büyük kistlerin sperm kanallarını tıkayarak sperm akışını engelleme riski olabilir, ancak çoğu vakada doğurganlık üzerinde ciddi bir etkisi yoktur.
Epididim Kisti İçin Evde Alınabilecek Önlemler
Dar iç çamaşırlarından kaçınmak
Aşırı sıcak ortamlardan uzak durmak
Düzenli doktor kontrollerini ihmal etmemek
Epididim Kisti ile Benzer Durumlar
Hastalık/Kist Türü | Yerleşim Yeri | Belirtiler | Kanser Riski |
Epididim Kisti (Spermatosel) | Epididim | Ağrısız kitle, bazen hafif ağrı | Yok |
Testis etrafında sıvı birikimi | Şişlik, ağrı olabilir | Yok | |
Testis damarlarının genişlemesi | Ağrı, testislerde şişlik | Yok | |
Testis dokusu | Sert kitle, ağrı, hormonal değişimler | Yüksek |
Comments